Jump to content

Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/493

Hali sa Wikisource
An pahina na ini pigbalido


483

kan médico su mga kaborongan kan magsabi na panalé sana su pagkagadan.

Dai sa samong mga parabasa nin makakamidbid ki Capitan Tiago kun makita sya ngunyan. May mga pira pang semana bago magprofesar si Maria Clara nahólog sa sarong maharonáhod na kamugtakan malá ngani ta nagpoón nin pagniwang asin náging mamondong marhay, nagmomongon asin dai nin paniwalá, siring kan kaito saiyang kaiwal, an makauúgay na si Capitán Tinong. Tolos mansanang mapintoán su mga tatá kan convento, nagboboot sa saiyang dai nararangang pinsán, si Tia Isabel, na tiriponon anó man na mánongod sa saiyang aki asin agom, napadumán sa Malabon okun sa San Diego, tara sa mga másunod boot nyang mamúhay na sya sanang saró. Ipinánongod su saiyang sadiri sa liampó asin sa bulangan nin igot sa boot asin nagpoón nin pagsigarilyo nin apyan. Dai na nagpapa-Antipolo, dai na man nagpapahatod nin sa Misa; si Doña Patrocinio, sa saiyang dating kapalabawan, nagsabanal na pagrokyaw kan saiyang tagumpay, sa pamamatáhaw nin pagtongká sa laog kan mga sermón. Kan sarong hapon mapáagi kamo sa énot na dalan sa Santo Cristo, makikita nindo na nagtutúkaw sa tindahan nin sarong intsik, an sarong sadit na lalaki madarag, maniwang, kobakob, harárom asin tongkaon su mga mata, su ngábil asin su mga koko mga maati, naghihiling sa mga tawo na baga dai pa nya nagkakirita an mga ito. An pagpaniromsirom makikita nindo syang nagsasakit makatindog, asin nagsosogkod, minapasiring sa sarong piot na sukian, minálaog sa sarong sadit na maating harong, na sa itaas kan tatá kaini nababasa sa mga darakulá asin mga mapulang letra: FUMADERO PUBLICO DE AFION. Iyo ini itong bantog na gayong si Capitán Tiago, na ngunyan nalilingawan nang padagos, sagkod kan sacristan mayor.

Dinugangan ni Doña Victorina su saiyang korong na postizo asin su saiyang pagooroandaluzan kun nakikiólay samuyá, an bagong ugalé nin kamuyahan sa pagpalakaw sa mga kabayo sa lunadán, na nakakapirit ki Don Tiburcio na dai maggírong. Nin huli ta sa kaluyahan kan saiyang paghiling kadakul na mga nangyaring kapahamakan, naggagamit na sya ngunyan nin quevedo, na minatao saiya nin nakakabantog na panglawog. Dai na nin ominapod na siisay man sa doctor; kadakul na