Jump to content

Pahina:Hare-sa-sako-pagdoot-noli-me-tangere.pdf/382

Hali sa Wikisource
An pahina na ini pigbalido


372

"Diyatá nagmamawot sinda nin ...?”

"Mga tulahok na pagbabaklé sa hokbo, sa mga padi, sa hokoman, kun sa pagkasáyod, naghahágad sinda sa Pamahalaan nin sarong sa amang paghiling."

"Mga kabaklean sa anó dapit?"

"Halimbawá baga; orog na kagalangan sa karapatan nin tawo, orog na kasalamatan sa pagkabuhay nin lambang saró, banwaan an kosog kan hokbo, inaan an mga malabinkan (72-a), kan pangkat na ini na madaleng magpalabilabi kaiyán."

"Elias," an simbag kan hagbayon, "dai ako tatao kun siisay ka, alágad nasasalom kong bakó kang hámak na tawo, an saimong iniisip asin an saimong ginigibo laen man kan sa iba. Masasabotan mo ako kun sabihan ko ika na minsan ngani may kakundian an kamugtakan ngunyan kan mga bagay, lálong magoorog iyan kun liliwatón. Mahihimo kong magsabi an sakong mga katoód sa Madrid, kun bayadan sinda, makakapakiólay ako sa Capitán General, alágad an mga ito daing makokoang anóman, asin ini daing kapangyarihan sa pagpalaog nin siring na mga kabag-ohan, dai man ako máhiró minsan sarong lákad sa bágay na, huli ta batid kong padagos na minsan ngani may mga kakundian an mga Corporación na ini, an mga iyán mga kinakaipuhan na ngunyan, iyo an sinasabing karatan na kaipuhan."

Si Elias, sa makúring pagtaka, itinongkáhal, su saiyang payo asin namomongnan na naghihiling saiya.

"Nagtutubod ka man, señor, sa maráot na kaipuhan?" naghapot sa tingog na titakigan nin kadikit; "naniniwalá ka na sa paggibo nin marahay kaipuhan gibohon an maráot?"

"Dai, an pagtubod ko kaiyán bilang sa sarong kerasang (73-a), na bolong na satong ginagamit kun may binóbolong kitang hélang. Tara ngunyan, an kaporoan sarong háwak na nagtitios nin sarong dokot na hélang, asin sa pagpaómay kaiyan, an Pamahalaan napiritan na gumamit nin mga paáging, matagas asin karasang, kun muya mo, alágad mga may kapakinabangan asin mga kaipuhan."

"Daing dátang parabólong, señor, itong an hinihinguha lámang iyo na malabanan an mga tandá kan hélang na dai man lámang inóogid an ginikanan kaiyán,