kintabon siring sa salming su salog kan harong; su mga tata nagkakasaramnohan nin mga tabing na piña o jusi; sa mga bintana may nagkakabiritay na mga farol na cristal o papel na rosa, bughaw, hidyaw o pula: parano su mga harong nin mga birak asin mga florero sa ibabaw nin mga lisang pedestal na haralé sa China; sagkod su mga ladawan kan mga santo sinaranglean nin mga gubing; sinaramnohan man su mga ladawan asin su mga reliquias, pinaralpagan kan alpog, rinilinigan su mga cristal asin sinarabitan su mga cuadro kan mga ito nin mga tinarakod na mga barak.
Sa magibong-ibong kan mga lansangan may mga itinogdok na mga magagayon na mga kawayan na ginibo sa mangibaibang palakaw, na indapod sinkaban, parilibot nin kaluskus na sa pagkakita lamang naoogma na an puso kan mga aki. Sa palibot kan patio kan simbahan napapatindog an sarong dakila asin mahalagang tolda na natotokod nin mga butong tanganing makaagi su procesion. An sa irarom kaini pinagkakarawatan kan mga aki, nagdadaralagan, nagkakaramang, nagrorolokso asin nagkakagirisi su mga bagong gubing na sukat kutanang gamiton sa aldaw kan pintakasi.
Duman sa plaza pinatindog su entabladong kawayan, tiklad asin tabla: duman magsasabi nin mga ngangalasan su moromoro sa Tondo asin makikipagagaw sa mga dioses, mga dai mapaniwalaan na mga milagro; duman maarawit asin masarayaw si Marianito, si Chananay, si Balbino, si Ratia, si Carvajal, si Yeyeng, si Liveria asin iba pa. An filipino mawiwilihon sa mga teatro asin odok sa puso an pagdalan sa mga drama; daing girong na naghihinanyog kan awit, naghihiling kan sayaw asin kan mga hiro-hiro, dai nagsisiwik, alagad dai man nagoopak. Dai daw sya namumuya kan paluwas? tara, minamama kan sadyang buyo o minahalé asin dai minaringgaw sa iba na, sakalé, nagkakamuruya kan paluwas. Kun minsan minasururiyaw su mga tawong daing pakasabot, kun an mga artistang babaye hinaharadkan o kinokorogos kan mga artistang lalaki, alagad dai diyan minalihis. Kan énot na panahén drama sana an pinagpapaluwas; an tagapagawit kan banwaan minatogdas nin sarong ipapaluwas, na may ralaban sa lambang duwang (2)
