taingan."
Napotol su saíyang tataramon nin sarong hugpá kan badas.
"!Sa bilanggoan!" an pagboot kan alférez; "ngunyan
na hapon sa cabecera!"
Madaleng nakalakop sa banwaan na maharalé su mga bilanggó; sa kapinonan dinangog na may kaibang katakutan, dangan nagdaratong an mga lúha asin mga inagagha.
Su mga angkos kan mga bilanggó garong mga rongaw na nagdadaralagan, maghalé sa convento pasíring sa cuartel, maghalé sa cuartel pasíring sa tribunal, asin sa dai ninda pakasompong saén man nin karangahan, pinapanó ninda su angkas nin kuráhaw asin siloksigok. Su cura namintó ta may kababloyan; su alférez nagdúgang nin mga bantay saiya, na sinasarabat kan culata su mga babaye na nagpapakimahérak; su gobernadorcillo, táwong dai pinakikinabangan, garong orog kamangmang sagkod noarin pa man. Sa atúbang kan bilanggoan nangdorodalagan sa magibong na sógod su mga igwa pa nin kosog; su mga mayó, minaturúkaw sa dagá, pinagaarapod an ngaran nin tawong pinakamamahal.
Nagaatakatak su ínit dai sa mga makauúgay na ito nin nagísip na magpulí. Si Doray, su maogma asin mamongáyang agom ni Don Filipo, minsán saén mináduman, máyong pagláom, obó su saíyang sadit na omboy; magkasi naghihibí.
"Pulí na kamo," an sarabi saiya; "kakalenturahon an saímong akí."
"Anong kaipuhan na mabúhay kun dai mansana nin amá na magedukar saiya?" an simbag kan daing karangahan na babaye.
"!Máyong salá an saímong agom; makakapulí gayod!"
"!Ohó, kun gadán na kami!"
Si Kapitánang Tinay nagtatangis asin inapod su saíyang áking si Antonio; an madásig na si Kapitánang María nagsisirip sa sadit na rejas, sa ibong kaini itoon