akalá maiingatan daw an Filipinas huli sa mga fraile?"
"Ohó, huli sana sa sainda, iyo ini an paniwalá kangabó s na mga nagsurúrat dapit sa Filipinas."
"!Oh!" an hagayhay ni Elías na kanayon ibinulagsak su sagwan sa laog kan sakayán na baga nawaran nin pagsárig; "dai ako naghohoná na magkaigwa ka nin hámak na pakasábot dapit sa Pamahalaan asin sa bansá. Anó ta dai mo isinisikwal an duwang ini? Anong masasabi mo dapit sa sarong angkos na nabubuhay lámang na matiwásay huli sa tábang nin iba? Sarong bansá na nagkukúyog huli ta ginayuma, sarong pamahalaan na nagboboot huli ta minagámit nin gayuma, sarong pamahalaan na dai tataong magpalakaw na sya mahalón asin igálang! Ipagpatawad mo pó, alágad naniniwalá ako na an saímong Pamahalaan mangmang asin mináhugot kun naggagayagaya na síring sya! Pinasasalamatan ko ika huli kan saímong mabansay na boot; saen muya mong ihapit ko ika ngunyan?"
"Daí, an simbag ni Ibarra; "magdiskutiran kita, kinakaipuhan na maaraman kun siisay an tamá sa sarong napakahalagang bagay."
"Ipagpatawad mo pó," an simbag ni Elías na nagkikirikirí; "bakó akong pasikat (93-a) na gayo na makadara saimo; minsán nganí may kadikit akong inadalan, saró akong indio, an sakong ada sa saimo mapapagborongborongan, asin sa saimo sa giráray mapapagtogodtogoran an sakong mga tataramon. Mga kastilá su mga nagpahayag nin sarongát na ganán, asin huli ta mga siring, minsán mangagsabi an mga iyán nin mga horon na mga daing kanongdanan o mga kamangmangan, pinaghahalagahan an mga iyán kan daging, kan mga titulo asin kan ginikanan, tinataohan nin siring na kapangyarihan na sagkod pa man dai nagpupumirit na labanan an mga iyán. Saró pa, kun nakikita ko na minamahal mo an saimong bansá, na an saimong amá nagpapahingálo sa irárom kan mga matiwásay na ining alon, ika na pinagdinggit, pinaglanghadán asin pinagosig, naingatan mo an siring na mga ganan minsan sarongat sa kagabsan asin laban sa saimong pakanood, nagpopoón akong magborongborong dapit sa sakong mga pagtitiwalá asin inaakó na mangyayaring magkamalé an banwaan. Sasabihon ko sa mga daing pálad na iyan na minaburugtak kan saindang pagtiwalá sa mga tawo, na ibugtak ninda