sala saíya, kan nakikipagólay sa saíyang agom, na cabo
kan panahón na ito, nagsabi Pilipinas; sa akalá kan
cabo katongdan nyang sagweón asin sinabihan na kinotisan — “!Sabiha, Filipinas, babaye! hare ka pagminangmang. Dai mo aram na ináapod nin síring an
saímong b — banwaan ta halé ki Filipe?” Su babaye,
na nangangatorogan kan saiyang luna de miel, boot
magkúyog asin sominábing Felepinas. Sa katapusan, naghoná syang nakakaharani na (15-a), dinugangan su mga sagpok asin dinagitan ito (16-a):“Alagad, babaye, dai ka makahiiwas kan Felipe? Dai mo malingawán, maaraman mo na an Hádeng si Don Feli-
pe...ikalima...Sabiha Felipe, asin dagdagan mo nin
nas na an kahologán sa satong kaporoan nin mga indios,
asin igwa ka na kan ngaran kan saímong ban — banwaan!”
Su Consolación, na lavandera kan panahón na ito, pakakapkapa kan lodog o mga lodog, ominolit kan dai na nakakatíos:
“Fe... lipe, Felipe...nas, Felipenas, bakong iyo?”
Namoklaan su cabo huli ta an lominuwas Felipenas sa lugar kan Pelipinas. Saró sa duwa: an pagsabi Felipenas o dápat sabihon Felipi?
Kan aldaw na ito pinagmarahay nyang dai na magkaalo; binayaan su saíyang agom asin maingat na hiniling su mga libro. Digdi nagsawá su saíyang pagtaka; kinirikisi su saíyang mata:— “!Aver... luhaylúhay! — Filipinas an sabi kan mga limbag (17-a), mahúsay su pagka-be-a-ba (18-a); máging sya, máging su saiyang agom, bakong támá.
“Paano?” an sabi sa hababang tingog, “makapagpútik daw an Salaysay? bakong an sabi kan librong ini an ngaran na iniho itinao ni Alonso Saavedra sa kaporoan sa dangog ni infante Don Felipé? Napaano ta nakoromper an ngaran na ini? Indio daw an Alonzo Saavedra na ini...?”
Ipinakihumápot su saiyang mga kaborongan ki Sargento Gómez, na boot magpadi kasu sya barobatá pa. Dai nganí lámang sya hiniling kaini asin pakapaluwasa su aso sa saiyang ngosó, sominimbag saiya sa orog kadakúlang kabaskogan:
“Kan mga énot na panahón Filipi an pagsabi sa lugar kan Felipe; kitang mga moderno huli ta nagi na kitang mga franchute, dai ta mapapabayaan na magkasunod
