samnohán kan saíyang fantasía nin dakol o kadikit na
mga bitaybítay asin mga worowagayway (3-a), na
pinangangataman man an kamugtakan kan bolsa, asin
iniilawan nin pódpod nin kandila, kun igwa nin katood
o kadudugong sacristán, 0 minabakal nin sadit na kandilang pula na ginagámit kan mga intsik sa saindang
mga altar.
Sa táhaw padumán, padigdi, su mga alguacil, mga teniente de justicia, tanganing magmangno na dai mapotol su rayray asin dai man magkabirinbin su mga tawo, sa siring na katuyohan ginagamit ninda su saindang mga sogkod, na huli sa mga pakol kan mga iyan, na pinapahugpa siring sa magkakanigo asin kinokosogkosog, nangaghihingthang magpakatao nin tabang sa muraway asin saga kan mga procesion sa ikasadol sa mga kalag na magbanal asin sa kintab kan mga solemnidades religiosas.
Kasabay kan mga alguacil na nagtataraltag daing bayad kan mga nakakapabanal na ining mga hampak, su iba, sa pagranga sa mga nagkakaharampak, nanarao man nin mga cirio asin mga kandilá na manlaénlaen an pagkadarakula, asin siring man, dai nin bayad.
“Ginóong Alcalde,” an sabi ni Ibarra sa hababang tingog, “an mga pagkolog na iyán itinátao bílang padusa sa mga alagad o sa kamuyahan lamáng?”
“!Tama ka, Ginóong Ibarra!” an simbag kan Capitán General na nakádangog kan hapot; “an hilingón na ining salvaje nakakapagtaka sa gabós na minadigdi halé sa ibang mga bansa. Kinakaipuhan na ipangalad iyan.
Dai ikinasaysay kun anong dahelán, an énot na santong nagpakita iyo si San Juan Bautista. Sa pagkakita saiya masasabi na an kabantogan kan pinsan kan Satong Kagurangnan bakong tulahok sa mga tawo; totoo ngani na su saíyang mga bitis asin mga tabay sa daraga asin sa anacoreta su saiyang lawog, alágad nasa daan syang andas na kahoy asin nalilipdan sya nin nagkapirang akí, bílang hamo su saindang mga farol papel na mga daing padokot, sa hilom nagbibinaradolan.
“!Daing pálad!” an hinghing na tataramon ni filósofong Tasio na nagtatanaw kan procesión sa lansangan; “!dai nagkahalaga saimo na máging taga-pag-