katood nyang mga filipino magpoon kan sinda: pagborongborongan kan Pamahalaan), nagpuruli man sa sa indang harong pakatapus nin nagkapirang aldaw: na vacacion, sa mga gahung kan Estado. Su Capitan General mansana nagboot na paluwason sinda sa saindang mga rogaring, dai sinda ibinilang na mga magkakanigong magdanay sa mga iyan, sa dakulang kabaldian kan potol, na boot magselebrar kan. nagdadangadang na Pasko sa saiyang masamwang asin mayaman na pagiriba.
Si Capitan Tinong nagpuli sa saiyang harong naghehélang, malungsi asin namamaga,—bakong marhay saiya su excursion,—lominiwat na marhay na dai lamang minataram nin sarong kataga, dai man pinapataratara an saiyang angkos na naghihibi, nagngingisi, nagtataram asin narorongaw sa kasinangan (139-a), An makaugay na ining tawo na dai na nagluluwas sa harong tanganing dai masapagalaman na makatino sa ‘sarong filibustero. Si Primong Primitivo ngani, sa bilog na kadonongan kan mga tawo kaitong panahon; dai: nakahawas saiya sa saiyang dai paggirong;
“Crede, prime,” an sabi saiya; “kun dai ko magkasorolo an mga papeles, hihigtan an saimong alagad kun masolo ko an bilog na harong, dai sinda madotdot dawa kan saimong buhok. Alagad quod eventum, eventum; Gratias agamus Domino Deo quia non in Marianis Insulis es, camotes seminando (140-a).
Natatalastas ni Capitan Tiago an mga baretang nakakaagid kan ki Capitan Tinong. Tagob nin kapasalamatan su tawo, dai nya naaraman na gayo kun siisay an talagang pinagkakautangan nya kan siring na mga biyaya. Isinasahot ni Tia Isabel an gibong ining ngangalasan sa Virgen de Antipolo, sa Virgen del Rosario o minsan na lamang sa Virgen del Carmén; alinsunod saiya, dai duman makakadulag an gibong ngangalasan. Dai sinosuhay ni Capitan. Tiago an gibong ngangalasan, alagad nagsabi pa sya.
“Tubod ako kaiyan, Isabel, alagad bako sana: gayod an Virgen de Antipolo; sakalé, nagtarabang man su sakong mga katood, su magiging mantgang ko. ngapit si Sr. Linares, na isi mo, pinagsusubahan kaini si Sr. Antonio Canovas mansana, itong su ladawan dinara sa- tuya kan Ilustracion, biong daing ibang pinagpagkani- gong ipahiling sa-mga tawo. kundi kabanga, sana kan
