Jump to content

Pahina:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/357

Hali sa Wikisource
An pahina na ini pigbalido


352

na nagboboot sato na kamotan iyan kun kaya ginigibo nyang maging magabat satuya an sakal; sarong Dios nin pagkaugay, nin sandagan, na kasabay sa pagpadusa satuya, pinapakarhay kita, asin dai syang ibang tinataohan kan marahay na kamugtakan kundi an nagkakanigo kaiyan huli kan saiyang mga pagmamalasakit: pinaparigon kan paadalan nin pagtios, na, an langtad nin labanan minatao nin karigonan sa mga kalag. Habo kong sabihon na kamtan nyato an satong katalingkasan sa sodsod nin espada, kadikit na sanang gayo an pakalabot kan espada sa mga kapaladan ngunyan na mga panahon, alagad, oho, makakamtan nyato kun magkakanigo kita kaiyan, iniitas an pagisip asin an karapatan nin lambang saro, huli sa pagkamoot sa matanos, sa marahay, sa dakula magadan huli kaiyan, asin kun an sarong banwaan makaabot sa siring na kahalangkawan, tinatamo nin Dios an hamo, asin nagkakahorolog an mga diosdiyos siring sa mga kastilyong baraha, asin minaalagaag an pakahiwas kaiba kan enot na daliwawa! Kita mansana an ginigikanan kan satuyang karat-an, dai ta pagsalaon an siisay man. Kun mahiling kita kan Espana na kulang nin pakigtongo sa kabangisan, asin orog na natatalaga sa pakibaka asin sa pagtios huli sa satong mga katanosan, an Espana iyo an enot na matao sato kan katalingkasan, huli ta kun an bunga nin pangidam ominabot na sa kapanahonan, ugay man kan ina na boot sumagpong kaiyan! Sa bagay na ini, sagkod na an banwaan na filipino dai nin magkakanigong karigonan sa pagpahayag, sa itaas an angog asin bukas an daghan, an saindang katanosan sa gabungan na pagkabuhay asin pangatigan kan sai­yang pagpakasakit, kan saiya mansanang dugo; sag­kod na nakikita nyato an satong mga kahimansa, sa saindang rogaring na pagkabuhay nakakamate sa irarom kan saiyang boot nin kasopganan, nadadangog nyang nagoongal an tingog kan saindang conciencia na baga minatumang asin nakikisuhay, asin sa pag­kabuhay sa publico dai minakaalo, minasabay sa nagaabuso sa pagbasangbasang sa pinagaabusuhan; sagkod na satuya sindang nakikita na namiminto baga bilang sa saindang kangaroan asin nagoomaw kaiba an sa kapiritan na hoyom sa orog kamasumbikal na mga gawe, pinakikilimosan kan mga mata an sarong kabtang kan tinikasan, ano ta pagtaohan sinda nin pakatalingkas?