“Sa giraray mababakal mo an mga saradit na harong sa hababang halaga...”
“Asin dangan gibohon na isibog an pagboot asin ipabarakal uli an mga iyan sa halagang doble. . . Uya an sarong negocio!”
Hominoyom si Simoun kan saiyang malipot na hoyom asin kan makita na nagrarani si intsik Quiroga binayaan su mga madaldal na mga comerciante asin sa pagpataratara sa magiging consul. Ini, pahanga syang makita, nawara su saiyang mamustakan na pamandokon, napahiling nin lawog na kaagid kan sa mga nangangarakal asin hominorohorohod!
Iginagalang na marhay ni intsik Quiroga su joyero bako sanang huli ta ibinibilang nyang mayaman kundi hull ta pinagsasarabi na nagkakasinabotan ini saka su Capitan General. Pinagsasabi na inooyonan ni Simoun su mga horot kan intsik, oyon sya na magbukas nin consulado, asin sarong pahayagan na laban sa mga int sik sinasambit ito sa pamamatahaw nin mga pananarangin, mga pasarampi asin mga dai tinatapus na mga kataga nin tataramon, sa bantog na pakipagsimbagan sa sarong pahayagan na apil sa mga tawong may pinotos. Mga tawong maalam na marhay nagsasarabi pa kaiba an mga kiyat asin mga nagsasakolsakol na mga kataga na su Maitom na Kahalangkawan pinagsasadol su General na gamiton su mga intsik sa pagsogpo kan mapanggotiil na karapatan kan mga katutubo.
“Tanganing maging mahoyo an sarong banwaan,” an sabi, “daing ibang marahay kundi hamakon asin pahababaon sa sainda mansanang mga mata.” Madaleng namantaag an sarong bahigay.
Su mga pangkat nin mga mestizo asin nin mga ka tutubo sa giraray nagpapaborobarantay asin ginagamit ninda su saindang makipaglabanon na espiritu asin su saindang kataigan (242) sa mga pagimon asin sa mga daing-pagtiwala. Sarong aldaw, sa misa, su gobemadorcillo kan mga katutubo na nagtutukaw sa banko sa too asin maniwangon, nakaisip na magsalbid kan bitis ginibo an kamugtakan na non-chalant tanganing mamantaag na sya lamanan asin mahayag su saiyang botinas; su sa pangkat kan mga mestizo na nagtutukaw sa bangko sa katampad, nin huli ta igwa nin mga juanetes asin dai makasalbid kan bitis huli ta matabaon asin tulakan, bominikakang marhay tanganing maha-
